රැකියා උත්පාදනය සහ නවෝත්පාදනය සඳහා පහසුකම් සලසමින් ආර්ථික වර්ධනයේ කොඳු නාරටිය ලෙස කටයුතු කරන කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායන් (Small and Medium Enterprises – SMEs) ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකය තුළ විශාල කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි.
වෙළඳාම, සේවා සහ නිෂ්පාදන අංශ වැනි මාර්ග කිහිපයක් ඇතුළත් වන කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකයින් ශ්‍රී ලංකාවේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයට (Gross Domestic Product – GDP) සහ රැකියා සඳහා සැලකිය යුතු දායකත්වයක් සපයයි.
මෑත සංඛ්‍යාලේඛනවලට අනුව, කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකයින් ශ්‍රී ලංකාවේ දළ දේශීය නිෂ්පාදිතයෙන් සියයට 52ක් නියෝජනය කරන අතර සාමාන්‍ය ජනතාව සඳහා ජාතික රැකියාවලින් සියයට 45ක් සපයයි. එබැවින්, කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකයින් ආර්ථිකයට කරන බලපෑම සුවිශේෂ වන අතර, ඒවා රටේ ආර්ථික ස්ථාවරත්වයට සහ වර්ධනයට අත්‍යවශ්‍ය වේ.
රැකියා අවස්ථා සැපයීම යනු කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකයින් රටට ලබා දෙන වටිනාම දායකත්වයකි. දිළිඳුකම පිටුදැකීමට සහ ආදායම් අසමානතාවය අඩු කිරීමට උපකාර වන රැකියා සපයන බැවින් ඒවා ග්‍රාමීය ජනතාවට සහ තරුණයින්ට විශේෂයෙන් වැදගත් වේ. කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකයන් බොහෝ විට විශාල ව්‍යවසායයන්ට වඩා ශ්‍රම ශක්තියෙන් වැඩි ඒවා වුවද, ඔවුන් ආයෝජන ඒකකයකට වැඩි රැකියා උත්පාදනය කරයි. සංචාරක ව්‍යාපාරය සහ කෘෂිකර්මාන්තය වැනි රැකියා ක්ෂේත්‍රවලට දැඩි ලෙස බලපෑ කොවිඩ්-19 වසංගතය සහ ඉන් අනතුරුව ඇති වූ ආර්ථික පසුබෑම හේතුවෙන් මෙය විශේෂයෙන් වැදගත් විය. කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායක අංශය වැඩිදියුණු කිරීම ආර්ථික ප්‍රකෘතිය සහ රැකියා උත්පාදනය සඳහා වඩ වඩාත් අත්‍යවශ්‍ය වී ඇති බැවින්, ආර්ථිකයේ අඛණ්ඩ පැවැත්ම සහ වර්ධනය සහතික කිරීම ඉතා වැදගත් වේ.
SMEs සඳහා නවෝත්පාදන / Innovation for SMEs
කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකයන්ගේ සාර්ථකත්වය සඳහා වන ගමනේ සාමාන්‍යයෙන් දැකිය හැකි අත්‍යවශ්‍ය අංගයන් වන්නේ නිර්මාණශීලිත්වය සහ නවෝත්පාදනයයි (Creativity and innovation). මෙම ව්‍යවසායන් බොහෝ විට නවෝත්පාදන මධ්‍යස්ථාන වන බැවින් ආර්ථිකය නංවන නව අදහස් සහ නිෂ්පාදන හඳුන්වාදීම සාමාන්‍ය නිරීක්ෂණයකි. මෙම ස්වාධීන ව්‍යාපාරවල නම්‍යශීලීභාවය මඟින් ක්‍රියාවලි වැඩිදියුණු කිරීම් සහ නිෂ්පාදන විවිධාංගීකරණයට තුඩු දෙන නව තාක්ෂණයන් සහ ක්‍රියාවලීන් සමඟ අත්හදා බැලීමට ඔවුන්ට ඉඩ සලසයි.
මෙය ඔවුන්ගේම තරඟකාරිත්වය වැඩි දියුණු කරනවා පමණක් නොව, නව කර්මාන්ත බිහිවීමට සහ පවතින ඒවා වෙනස් වන වෙළඳපළ ඉල්ලුමට අනුවර්තනය වීමට දායක වේ. වසංගත හා ආර්ථික පසුබෑමේදී මුහුණ දෙන අභියෝග නොතකා, බොහෝ කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකයින් කැපී පෙනෙන ඔරොත්තු දීමේ හැකියාවක් (remarkable resilience) පෙන්නුම් කළහ. ඔවුන් නව තත්වයන්ට අනුවර්තනය වී, අවස්ථාවන් අත්පත් කර ගත් අතර, දැඩි ආර්ථික භූ දර්ශනයේ සැරිසැරීමට නව්‍ය විසඳුම් අඛණ්ඩව සංවර්ධනය කළහ.
SMEs බොහෝ දුරට ග්‍රාමීය වේ / SMEs are mostly rural
ප්‍රාදේශීය සංවර්ධනය යනු කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යාපාර අංශයේ තවත් තීරණාත්මක අංගයක් වන අතර ඒවා බොහෝ විට ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල මතු වේ. මෙය කලාපීය විෂමතා අවම කිරීම සඳහා දේශීය ආර්ථිකයට සැලකිය යුතු දායකත්වයක් ලබා දෙන තීරණාත්මක සාධකයකි. එබැවින්, මෙම ප්‍රදේශවල කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකයින් සවිබල ගැන්වීම මගින් රට පුරා සමතුලිත වර්ධනයක් ප්‍රවර්ධනය කළ හැකි අතර ග්‍රාමීය ප්‍රදේශවල ජීවන තත්ත්වය වැඩිදියුණු කළ හැකිය. එබැවින් ආර්ථික වර්ධනය උත්තේජනය කිරීමට සහ කලාපීය අසමතුලිතතා විසඳීම සඳහා මෙම ප්‍රදේශවල කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකයින්ට සහාය වීම කෙරෙහි රජයේ ප්‍රතිපත්ති අවධානය යොමු කළ යුතුය.
අර්බුදයෙන් පාඩම් / Lessons from the crisis
ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික අර්බුදය ප්‍රධාන වශයෙන් සංලක්ෂිත වූයේ දරාගත නොහැකි ණය බරක් සහ විදේශ විනිමය ඉපැයීමේ අවශ්‍යතාවය ඉස්මතු කළ අඛණ්ඩ හිඟයන් ය. විදේශ විනිමය හිඟය අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩ ආනයනය කිරීමේදී විශාල දුෂ්කරතා ඇති කළ අතර අපනයන අංශය වැඩිදියුණු කිරීමේ තීරණාත්මක බව අපට උගන්වයි. මෙම තත්ත්වය තුළ අපනයනය ඉලක්ක කරගත් කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකයින් විදේශ විනිමය ඉපැයීමට දායක වීමට සැලකිය යුතු විභවයක් ඇති බව හඳුනා ගන්නා ලදී. ඔවුන්ගේ හැකියාවන් පුළුල් කිරීම සහ ප්‍රමාණවත් රාජ්‍ය අනුග්‍රහයක් ලබා ගැනීමෙන්, කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකයන්ට ගෝලීය වෙළෙඳපොළ තුළ ශ්‍රී ලංකාවේ තරඟකාරිත්වය වැඩිදියුණු කිරීමට සහ සාම්ප්‍රදායික අංශවලින් ඔබ්බට ගමන් කරන අපනයන පදනම විවිධාංගීකරණය කිරීමට වැඩිදියුණු කළ සහාය රජය විසින් ලබා දිය යුතුය.
මුල්‍ය ප්‍රවේශය – ලොකුම බාධාව
ඕනෑම රටක කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකයන් (විශේෂයෙන්ම මූල්‍යකරණයේදී) අභියෝග රාශියකට මුහුණ දෙයි. බොහෝ කුඩා ව්‍යාපාර ඉහළ පොලී අනුපාත, ඇපකර අවශ්‍යතා සහ දැඩි ණය දීමේ නිර්ණායක හේතුවෙන් විධිමත් මූල්‍ය ආයතනවලින් දැරිය හැකි ණය ලබා ගැනීමට අරගල කරයි. මූල්‍ය ආයතන කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකත්ව ණය ලබා දෙන බව කියා සිටිය ද, අයදුම් කිරීමේ ක්‍රියාවලිය බොහෝ විට කාලය ගත වන සහ සංකීර්ණ එකක් වේ. මධ්‍යම පරිමාණ ව්‍යාපාර හිමිකරුවන් චෝදනා කරන්නේ ණයක් ලබා ගැනීම සඳහා අභියෝගාත්මක පියවර මාලාවක් සැරිසැරීමට අවශ්‍ය වන අතර, බොහෝ කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකයින්ට අවශ්‍ය අරමුදල් ලබා ගැනීම දුෂ්කර කර බවයි. 2024 දෙසැම්බර් දක්වා “Parate Executions” තාවකාලිකව අත්හිටුවීම මගින් මෙම ගැටලුව මෑතකදී සංකීර්ණ වූ නමුත් එහි ප්‍රතිඵල මිශ්‍ර වී ඇති බව පෙනේ. (Parate යනු නීතිමය සහ විධිමත් අධිකරණ ක්‍රියාමාර්ගවලින් තොරව උකස් කළ දේපළ විකිණීමට ඉඩ සලසන ප්‍රායෝගික අත්පත්කර ගැනීමේ ක්‍රියා පටිපාටි නීතියකි).
SMEs සඳහා සහය වීම / Supporting SMEs
මෙම අභියෝගවලට මුහුණ දීම සඳහා කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකයන්ගේ අවශ්‍යතාවලට ගැළපෙන විශේෂිත මූල්‍ය නිෂ්පාදන සංවර්ධනය කිරීම අවශ්‍ය වේ. ව්‍යාපාර ප්‍රාග්ධනය සහ දේවදූත ආයෝජකයින් (angel investors) වැනි විකල්ප අරමුදල් ප්‍රභවයන් ප්‍රවර්ධනය කිරීමේ මුලපිරීම් දැන් අත්‍යවශ්‍ය වේ. මීට අමතරව, නියාමන බර අඩු කිරීම සහ අනුකූලතා අවශ්‍යතා විධිමත් කිරීම තුළින් ද කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකත්ව වර්ධනයට පහසුකම් සැලසිය හැකිය.
ප්‍රවීණයන් ද කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකයින් සඳහා වඩාත් ව්‍යාපාරික හිතකාමී පරිසරයක් නිර්මාණය කිරීමට උපකාර වන බලපත්‍ර ක්‍රියාපටිපාටි සරල කිරීම සහ නිලධාරිවාදී බලපෑම්අඩු කිරීම නිර්දේශ කරයි.
වෙළඳපළ ප්‍රවේශය වැඩිදියුණු කිරීම කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකත්ව සංවර්ධනය සඳහා තවත් තීරණාත්මක අංශයකි. කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකයින්ට ඔවුන්ගේ වෙළඳපළ ප්‍රවේශය පුළුල් කිරීමට සහ නව ව්‍යාපාරික අවස්ථා ප්‍රයෝජනයට ගැනීමට යටිතල පහසුකම්, සැපයුම් සහ වෙළඳපළ තොරතුරු පද්ධතිවල ආයෝජන අවශ්‍ය වේ. වෙළඳපළ පර්යේෂණ, සන්නාමකරණය සහ වෙළඳපළ සංවර්ධන ක්‍රියාකාරකම් සඳහා රජයේ සහාය ලබාදීම තුළින් කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකයින්ට නව වෙළඳපළ හඳුනා ගැනීමට සහ ප්‍රාග්ධනය ඉහළ නංවා ගැනීමට සහාය විය හැකිය.
සමස්තයක් වශයෙන්, අභියෝගාත්මක ආර්ථික තත්ත්වය මධ්‍යයේ වුව ද, තිරසාර ආර්ථික වර්ධනයක් ළඟා කර ගැනීම, ව්‍යවසායකත්වය පෝෂණය කිරීම සහ සමාජ-ආර්ථික අභියෝගවලට මුහුණ දීම සඳහා කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසාය අංශය සවිබල ගැන්වීම ඉතා වැදගත් වේ.
ඉලක්කගත ප්‍රතිපත්ති සහ මැදිහත්වීම් ක්‍රියාවට නැංවීමෙන්, ශ්‍රී ලංකාවට නියත වශයෙන්ම කුඩා හා මධ්‍ය පරිමාණ ව්‍යවසායකයන්ගේ පූර්ණ හැකියාවන් විවෘත කර ජාතික සංවර්ධනය සඳහා ඔවුන්ගේ දායකත්වය ලබා ගත හැකිය.
මූලාශ්‍රය – Nuzla Rizkiya විසින් ඩේලි මිරර් පුවත්පතට සම්පාදනය කළ ලිපියක සිංහල පරිවර්තනයකි.
