ව්‍යවසායක වර්ග අතරට නවෝත්පාදන, ෆේබියන්, ඩ්‍රෝන්, සමාජීය, වෙළඳාම, තාක්ෂණික, ස්වයංසිද්ධ යනාදිය ඇතුළත් වේ. ඒවා ඒවායේ අද්විතීය ලක්ෂණ සහ අභිප්‍රේරණයන් මත පදනම්ව වෙනස් කාණ්ඩවලට අයත් වේ. කෙසේ වෙතත් සෑම ව්‍යවසායකයෙකුගේම ඉලක්කය වන්නේ සාර්ථක ව්‍යාපාරයක් ආරම්භ කර වර්ධනය කිරීමයි.
ව්‍යවසායකත්ව ලෝකය විවිධ පෞරුෂයන්ගෙන් පිරී ඇති අතර, ඒ සෑම කෙනෙකුම ව්‍යාපාරයට තමන්ගේම අද්විතීය ප්‍රවේශයක් ගෙන එයි. දූරදර්ශී, නවෝත්පාදන ව්‍යවසායකයෙකු වන එලොන් මස්ක්, පෙරළිකාර අදහස් සමඟ කර්මාන්ත වෙනස් කරයි. සමාජ ව්‍යවසායකයෙකු වන අන්ෂු ගුප්තා Goonj සමඟ සමාජීය අභියෝගවලට මුහුණ දෙයි. ඒ හා සමානව, වෙනත් ආකාරයේ ව්‍යවසායකයින් එක් ආකාරයකින් හෝ වෙනත් ආකාරයකින් විශිෂ්ටය.
ව්‍යවසායකයෙකු යනු කවුද ?
ව්‍යවසායකයෙකු යනු ව්‍යාපාරයක් ආරම්භ කිරීම සහ කළමනාකරණය කිරීම සඳහා මුලපිරීම, අවදානම් සහ වගකීම් භාර ගන්නා පුද්ගලයෙකි. දැක්මක් හෝ නවෝත්පාදන අදහසක් ඔවුන්ව මෙහෙයවන අතර, එය යථාර්ථයක් බවට පත් කිරීම සඳහා ඔවුන් තම කාලය, ශ්‍රමය සහ සම්පත් ආයෝජනය කිරීමට කැමැත්තෙන් සිටිති. ව්‍යවසායකයෙකුගේ කාර්යයන් වන්නේ අවශ්‍යතා හඳුනා ගැනීම, සම්පත් එක්රැස් කිරීම සහ වෙළඳපළ ඉල්ලීම් සපුරාලීමට සහ ව්‍යාපාර සාර්ථකත්වය අත්කර ගැනීමට නිර්මාණාත්මක විසඳුම් ක්‍රියාත්මක කිරීමයි. ඔවුන් බොහෝ විට නිර්මාණශීලිත්වය, ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව, නායකත්වය සහ ගණනය කළ අවදානම් ගැනීමට කැමැත්තක් දක්වයි. ව්‍යවසායකයින් ආර්ථික වර්ධනය, රැකියා උත්පාදනය සහ සමාජීය නවෝත්පාදනයන් මෙහෙයවයි.
ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව සහ නොපසුබට උත්සාහය / Resilience and Perseverance: ව්‍යවසායකත්වය අභියෝගාත්මක විය හැකි අතර, පසුබෑම් සහ අසාර්ථකත්වයන් ගමනේ කොටසකි. ව්‍යවසායකයින් අසාර්ථකත්වයන්ගෙන් ආපසු පැනීමෙන්, ඔවුන්ගේ වැරදිවලින් ඉගෙන ගැනීමෙන් සහ බාධකවලට මුහුණ දීමේදී නොපසුබට උත්සාහයෙන් ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව පෙන්නුම් කරයි. දේවල් දුෂ්කර වූ විට පවා ඉදිරියට යාමට ඔවුන්ට අධිෂ්ඨානයක් ඇත.
දැක්ම සහ ඉලක්ක-දිශානතිය / Vision and Goal-Orientation: ව්‍යවසායකයින්ට තමන් සාක්ෂාත් කර ගැනීමට අවශ්‍ය දේ පිළිබඳ පැහැදිලි දැක්මක් සහ දිගුකාලීන ඉදිරි දර්ශනයක් ඇත. ඔවුන් අභිලාෂකාමී ඉලක්ක තබා ඔවුන්ගේ දැක්ම ජීවයට ගෙන ඒම සඳහා ක්‍රියාකාරී සැලසුම් නිර්මාණය කරති. ඔවුන් තම අරමුණු කෙරෙහි අවධානය යොමු කර ඒවා සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා අඛණ්ඩව කටයුතු කරති.
විවිධ වර්ගයේ ව්‍යවසායකයින් / Different Types of Entrepreneurs
ආර්ථික වර්ධනයේ දී ව්‍යවසායකයින් වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටු කරන අතර, ඔවුන්ගේ වර්ගීකරණය විවිධ සාධක මත පදනම්ව වෙනස් වේ. විවිධ වර්ගයේ ව්‍යවසායක කාණ්ඩ සමඟ ක්ලැරන්ස් එච්. ඩැන්හොෆ්ගේ වර්ගීකරණය / Clarence H. Danhof’s classification ඔවුන්ගේ බලපෑම, අභිප්‍රේරණය සහ ව්‍යාපාරික ප්‍රවේශය තේරුම් ගැනීමට උපකාරී වේ. ක්ලැරන්ස් එච්. ඩැන්හොෆ්ගේ වර්ගීකරණය අනුව ව්‍යවසායකයින් වර්ග හතරකි. ඒවා නම්,
- නවෝත්පාදක ව්‍යවසායකයා / Innovative Entrepreneur
- අනුකාරක ව්‍යවසායකයා / Imitative Entrepreneur
- ෆේබියන් ව්‍යවසායකයා / Fabian Entrepreneur
- ඩ්‍රෝන් ව්‍යවසායකයින් / Drone Entrepreneurs
වර්ගීකරණය ක්ලැරන්ස් එච්. ඩැන්හොෆ් විසිනි
නවෝත්පාදක ව්‍යවසායකයා / Innovative Entrepreneur
නවෝත්පාදක ව්‍යවසායකයෙකු දූරදර්ශී වන අතර නව අදහස්, නිෂ්පාදන හෝ සේවා නිර්මාණය කිරීමට සහ සංවර්ධනය කිරීමට නව අවස්ථා සොයයි. නිර්මාණශීලීව සිතීමට, ගණනය කළ අවදානම් ගැනීමට සහ සාම්ප්‍රදායික ව්‍යාපාර ආකෘති බිඳ දැමීමට ඇති හැකියාව සඳහා ඔවුන් ප්‍රසිද්ධය.
උදාහරණය: විදුලි වාහන සහ අභ්‍යවකාශ ගවේෂණ කර්මාන්තවල විප්ලවීය වෙනසක් ඇති කළ Tesla සහ SpaceX හි ප්‍රධාන විධායක නිලධාරී එලොන් මස්ක්. Facebook හි සම-නිර්මාතෘ මාර්ක් සකර්බර්ග් මිනිසුන් ගෝලීය වශයෙන් සම්බන්ධ වන සහ සන්නිවේදනය කරන ආකාරය පරිවර්තනය කළේය.
අනුකාරක ව්‍යවසායකයා / Imitative Entrepreneur
අනුකරණ ව්‍යවසායකයෙකු යනු පවතින ව්‍යාපාරික අදහස්, නිෂ්පාදන හෝ සේවාවන් සුළු වෙනස් කිරීම් හෝ අනුවර්තනයන් සමඟ ප්‍රතිනිර්මාණය කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරන පුද්ගලයෙකි. විවිධ වෙළඳපළ හෝ සන්දර්භයන් තුළ සාර්ථක ව්‍යාපාර ආකෘති හඳුනාගෙන අනුපිටපත් කිරීමට ඔවුන් දක්ෂ වේ. අනුකරණ ව්‍යවසායකයින්ට නව්‍යතාවයක් නොමැති විය හැකි නමුත්, ඔප්පු කරන ලද සංකල්ප ප්‍රාග්ධනය කිරීමෙන් ඔවුන්ට තවමත් සාර්ථක විය හැකිය.
උදාහරණය: ස්ථාපිත වෙළඳ නාම සංකල්ප අනුකරණය කරන සහ බහු අලෙවිසැල් ක්‍රියාත්මක කරන ෆ්‍රැන්චයිස් හිමිකරුවන්.
ෆේබියන් ව්‍යවසායකයා / Fabian Entrepreneur
ෆේබියන් ව්‍යවසායකයෙකු / Fabian Entrepreneur ව්‍යවසායකත්වය සඳහා ප්‍රවේශම් සහගත සහ වර්ධක ප්‍රවේශයක් අනුගමනය කරයි. ඔවුන් ක්‍රමයෙන් ඉදිරියට යාමට නැඹුරු වන අතර, ඔවුන් ඉදිරියට යන විට ගණනය කළ තීරණ ගනිමින් සහ අවදානම් අවම කරයි. ෆේබියන් ව්‍යවසායකයින් වේගවත් වර්ධනයට වඩා ස්ථාවරත්වය සහ දිගුකාලීන තිරසාරභාවය ප්‍රමුඛත්වය දෙයි. උපායමාර්ගික පියවර ගැනීමට පෙර ඔවුන් වෙළඳපළ තත්ත්වයන්, පාරිභෝගික ඉල්ලීම් සහ සම්පත් ලබා ගැනීමේ හැකියාව ප්‍රවේශමෙන් විශ්ලේෂණය කරයි.
උදාහරණය: වෙළඳපළ ප්‍රවණතා සහ පාරිභෝගික ප්‍රතිපෝෂණ ප්‍රවේශමෙන් සලකා බලමින් තම මෙහෙයුම් ක්‍රමයෙන් පුළුල් කරන කුඩා ව්‍යාපාර හිමිකරුවෙක්.
ඩ්‍රෝන් ව්‍යවසායකයින් / Drone Entrepreneurs
ඩ්‍රෝන් ව්‍යවසායකයින් / Drone Entrepreneurs තවත් ආකාරයක ව්‍යවසායකයෙකි. මෙම පුද්ගලයින් නව අවස්ථා වැළඳ ගැනීමට අකමැති වන අතර ඒවායින් ප්‍රයෝජන ගැනීමට අපොහොසත් වේ. ඔවුන් සාම්ප්‍රදායික ක්‍රමවේදයන්ට අනුගත වන අතර පාඩු සිදු වුවද ඔවුන්ගේ නිෂ්පාදන ක්‍රියාවලීන් අනුවර්තනය කිරීමට අකමැති වේ. වෙනස් වීමට ඔවුන්ගේ ප්‍රතිරෝධය ඔවුන්ට “පසුගාමී / laggards” යන ලේබලය ලබා දෙයි.
ව්‍යාපාර වර්ගය අනුව / On the Basis of Business Type
ව්‍යපාර වර්ගය අනුව ව්‍යවසායකයින් වර්ග කළ විට ව්‍යවසාකයින් වර්ග පහක් හඳුනාගත හැකිය. ඒවා නම්,
- ව්‍යාපාර ව්‍යවසායකයා / Business Entrepreneur
- වෙළඳ ව්‍යවසායකයා / Trading Entrepreneur
- කාර්මික ව්‍යවසායකයා / Industrial Entrepreneur
- ආයතනික ව්‍යවසායකයා / Corporate Entrepreneur
- කෘෂිකාර්මික ව්‍යවසායකයා / Agricultural Entrepreneur
ව්‍යාපාර ව්‍යවසායකයා / Business Entrepreneur
ව්‍යාපාර ව්‍යවසායකයින් / Business Entrepreneur විවිධ අංශවල ව්‍යාපාර ආරම්භ කර කළමනාකරණය කරයි. ඔවුන් වෙළඳපළ අවස්ථා හඳුනා ගනී, ව්‍යාපාර සැලසුම් සංවර්ධනය කරයි, සහ තිරසාර ව්‍යවසායන් නිර්මාණය කරයි.
උදාහරණය: ෆේස්බුක් හි සම-නිර්මාතෘ මාර්ක් සකර්බර්ග්, සමාජ ජාලකරණයේ විප්ලවීය වෙනසක් සිදු කළ සහ ලෝකයේ වඩාත්ම සාර්ථක තාක්ෂණික සමාගමක් ගොඩනඟා ගත් ප්‍රමුඛ ව්‍යාපාරික ව්‍යවසායකයෙකි.
වෙළඳ ව්‍යවසායකයා / Trading Entrepreneur
වෙළඳ ව්‍යවසායකයින් / Trading Entrepreneur භාණ්ඩ හෝ සේවා මිලදී ගැනීම සහ විකිණීමෙහි නිරත වේ. ඔවුන් වෙළඳ ක්ෂේත්‍රය තුළ ක්‍රියාත්මක වන අතර නිෂ්පාදකයින් සහ පාරිභෝගිකයින් සම්බන්ධ කිරීමේදී තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි.
උදාහරණය: Amazon නිර්මාතෘ ජෙෆ් බෙසොස්, අන්තර්ජාල පොත් සාප්පුවක් පිහිටුවීමෙන් වෙළඳ ව්‍යවසායකයෙකු ලෙස ආරම්භ විය. අවසානයේ ඔහුගේ ව්‍යාපාරය පුළුල් පරාසයක නිෂ්පාදන සහ සේවා පිරිනමන ගෝලීය ඊ-වාණිජ්‍ය වේදිකාවක් දක්වා වර්ධනය විය.
කාර්මික ව්‍යවසායකයා / Industrial Entrepreneur
කාර්මික ව්‍යවසායකයින් / Industrial Entrepreneur නිෂ්පාදන හා කාර්මික අංශවල නියැලී සිටිති. ඔවුන් කර්මාන්තශාලා පිහිටුවා, නිෂ්පාදන ක්‍රියාවලීන් සංවර්ධනය කර, මහා පරිමාණයෙන් භාණ්ඩ නිෂ්පාදනය කළහ.
උදාහරණය: Tesla සහ SpaceX හි ප්‍රධාන විධායක නිලධාරී එලොන් මස්ක්, විදුලි වාහන සහ අභ්‍යවකාශ ගවේෂණ කර්මාන්ත සඳහා සැලකිය යුතු දායකත්වයක් ලබා දී ඇති කාර්මික ව්‍යවසායකයෙකි. ඔහු උසස් නිෂ්පාදන පහසුකම් ගොඩනඟා නව්‍ය තාක්ෂණයන් සංවර්ධනය කර ඇත.
ආයතනික ව්‍යවසායකයා / Corporate Entrepreneur
ආයතනික හෝ අභ්‍යන්තර ව්‍යවසායකයින් / Corporate Entrepreneur පවතින සංවිධාන තුළ ව්‍යවසායක ලක්ෂණ ප්‍රදර්ශනය කරයි. ඔවුන් නවෝත්පාදනයන් මෙහෙයවයි, නව නිෂ්පාදන හෝ සේවා සංවර්ධනය කරන අතර සමාගම සඳහා වර්ධන අවස්ථා හඳුනා ගනී.
උදාහරණය: Google හි “20% time” මඟින් සේවකයින්ට පුද්ගලික ව්‍යාපෘතිවල වැඩ කිරීමට ඉඩ සලසන අතර එමඟින් ආයතනික ව්‍යවසායකත්වයේ සංස්කෘතියක් පෝෂණය වේ. මෙම මුලපිරීම Gmail සහ Google News වැනි නිෂ්පාදන නිර්මාණය කිරීමට හේතු වී තිබේ.
කෘෂිකාර්මික ව්‍යවසායකයා / Agricultural Entrepreneur
කෘෂිකාර්මික ව්‍යවසායකයින් / Agricultural Entrepreneur ගොවිතැන, පශු සම්පත් නිෂ්පාදනය සහ කෘෂි ව්‍යාපාර ඇතුළු කෘෂිකාර්මික කටයුතුවල නියැලී සිටිති. ඔවුන් කෘෂිකාර්මික භාවිතයන් ප්‍රශස්ත කිරීම සහ කෘෂි කර්මාන්තයේ අවශ්‍යතා සපුරාලීම සඳහා නව්‍ය විසඳුම් සොයා ගැනීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරති.
උදාහරණය: තිරසාර ගොවියෙකු සහ පුනර්ජනනීය කෘෂිකර්මාන්තය වෙනුවෙන් පෙනී සිටින Joel Salatin / ජොයෙල් සලාටින්, ඔහුගේ නව්‍ය ගොවිතැන් ක්‍රම සඳහා ප්‍රසිද්ධ කෘෂිකාර්මික ව්‍යවසායකයෙකි. ඔහු පාංශු සෞඛ්‍යයට සහ සත්ව සුභසාධනයට ප්‍රමුඛත්වය දෙන පිළිවෙත් වර්ධනය කර ඇත.
තාක්ෂණයේ පදනම මත / On the Basis of Technology
තාක්ෂණික පදනම මත ද ව්‍යවසායකයින් වර්ගීකරණය කළ හැකිය. එම වර්ගීකරණය පහත දැක්වේ.
- තාක්ෂණික ව්‍යවසායකයින් / Technical Entrepreneurs
- තාක්ෂණික නොවන ව්‍යවසායකයා / Non-Technical Entrepreneur
තාක්ෂණික ව්‍යවසායකයින් / Technical Entrepreneurs
තාක්ෂණික ව්‍යවසායකයින් / Technical Entrepreneurs නිශ්චිත ක්ෂේත්‍රයක හෝ කර්මාන්තයක විශේෂිත තාක්ෂණික දැනුම හෝ කුසලතා ඇත. ඔවුන් නව්‍ය නිෂ්පාදන, සේවා හෝ විසඳුම් සංවර්ධනය කිරීම සඳහා ඔවුන්ගේ විශේෂඥතාව උපයෝගී කර ගනී.
උදාහරණය: Microsoft හි සම-නිර්මාතෘ බිල් ගේට්ස් පරිගණක ක්‍රමලේඛනය සහ මෘදුකාංග සංවර්ධනය පිළිබඳ ගැඹුරු අවබෝධයක් ඇති තාක්ෂණික ව්‍යවසායකයෙකි. ඔහු පුද්ගලික පරිගණක කර්මාන්තයේ විප්ලවීය වෙනසක් ඇති කිරීමට තම තාක්ෂණික විශේෂඥතාව භාවිතා කළේය.
තාක්ෂණික නොවන ව්‍යවසායකයා / Non-Technical Entrepreneur
තාක්ෂණික නොවන ව්‍යවසායකයින්ට විශේෂිත තාක්ෂණික දැනුමක් නොතිබිය හැකි නමුත් ව්‍යාපාර කළමනාකරණය, අලෙවිකරණය, මූල්‍ය හෝ නායකත්වය වැනි අනෙකුත් ක්ෂේත්‍රවල විශිෂ්ටත්වය පෙන්නුම් කරයි. ඔවුන් වෙළඳපළ අවස්ථා හඳුනා ගැනීම, කණ්ඩායම් ගොඩනැගීම සහ සාර්ථක ව්‍යාපාර නිර්මාණය කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරයි.
උදාහරණය: Oprah Winfrey / ඔප්රා වින්ෆ්‍රේ යනු මාධ්‍ය අධිරාජ්‍යයක් ගොඩනඟා ගත් තාක්ෂණික නොවන ව්‍යවසායිකාවකි. ඇයට තාක්ෂණික පසුබිමක් නොතිබුණ ද. ඇය මාධ්‍ය නිෂ්පාදනය, කතා සංදර්ශන පැවැත්වීම සහ ප්‍රේක්ෂකයින් සමඟ සම්බන්ධ වීම යන අංශවල විශිෂ්ටත්වය දැක්වූ අතර, එය රූපවාහිනිය, චිත්‍රපට සහ ප්‍රකාශනය ඇතුළු විවිධ ව්‍යාපාරවල සාර්ථකත්වයට හේතු විය.
අභිප්‍රේරණයේ පදනම මත / On the Basis of Motivation
අභිප්‍රේරණය මත පදනම්ව ද ව්‍යවාසායකත්වය වර්ගීකරණය කළ හැකිය. එම වර්ගීකරණය පහත දැක්වේ.
- සමාජ ව්‍යවසායකයා / Social Entrepreneur
- ස්වයංසිද්ධ ව්‍යවසායකයා / Spontaneous Entrepreneur
- ප්‍රේරිත ව්‍යවසායකයා / Induced Entrepreneur
- අභිප්‍රේරිත ව්‍යවසායකයා / Motivated Entrepreneur
සමාජ ව්‍යවසායකයා / Social Entrepreneur
සමාජ ව්‍යවසායකයෙකු / Social Entrepreneur යනු සමාජ ගැටලු විසඳීම සඳහා ව්‍යාපාරයක් ආරම්භ කරන අයෙකි. ලාභයක් ඉපැයීම වෙනුවට, ඔවුන් සමාජයට ධනාත්මක බලපෑමක් ඇති කිරීම කෙරෙහි අවධානය යොමු කරයි. ලෝකය වැඩිදියුණු කිරීම අරමුණු කරගනිමින් ඔවුන් දරිද්‍රතාවය, අධ්‍යාපනය සහ පාරිසරික තිරසාරභාවය වැනි ගැටලු සඳහා නව්‍ය විසඳුම් සංවර්ධනය කරයි.
උදාහරණය: ඉන්දියාවේ Goonj හි නිර්මාතෘ අන්ෂු ගුප්තා, ග්‍රාමීය අවශ්‍යතා සඳහා නාගරික අතිරික්තය නැවත භාවිතා කිරීම, ඇඳුම් හිඟය විසඳීම සහ වරප්‍රසාද නොලත් අය අතර ගෞරවය ඉහළ නැංවීම මගින් සමාජ ව්‍යවසායකත්වයට ආදර්ශයක් සපයයි. ඔහුගේ නවෝත්පාදන ආකෘතිය අපද්‍රව්‍ය ප්‍රතිචක්‍රීකරණය කරයි, නාගරික-ග්‍රාමීය පරතරයන් පියවන අතර තිරසාර සංවර්ධනය සඳහා නවෝත්පාදනය සමඟ අනුකම්පාව ඒකාබද්ධ කිරීමේ බලය ප්‍රදර්ශනය කරයි.
ස්වයංසිද්ධ ව්‍යවසායකයා / Spontaneous Entrepreneur
ස්වයංසිද්ධ ව්‍යවසායකයෙකු / Spontaneous Entrepreneur යනු බාහිර සාධක මගින් පෙළඹවීම හෝ බලපෑමට ලක්වීම වෙනුවට මුලපිරීම සහ පුද්ගලික අභිප්‍රේරණය මත පදනම්ව ව්‍යාපාරයක් ආරම්භ කරන හෝ ව්‍යවසායක ක්‍රියාකාරකම්වල නියැලෙන පුද්ගලයෙකි. මෙම ව්‍යවසායකයින්ට නිර්මාණය කිරීමට සහ නවෝත්පාදනය කිරීමට සහජ පෙළඹවීමක් සහ ආශාවක් ඇත, බොහෝ විට ඔවුන්ගේ ආශාවන් හඹා යාම හෝ ස්වාධීනව අවස්ථා හඳුනා ගනී.
උදාහරණය: ෆේස්බුක් හි සම-නිර්මාතෘ මාර්ක් සකර්බර්ග් ස්වයංසිද්ධ ව්‍යවසායකයෙකු ලෙස සැලකිය හැකිය. ඔහු හාවඩ් විශ්ව විද්‍යාලයේ ශිෂ්‍යයෙකුව සිටියදී ෆේස්බුක් ආරම්භ කළේ මිනිසුන් සම්බන්ධ කිරීමට සහ සමාජ ජාල වේදිකාවක් නිර්මාණය කිරීමට ඔහු තුළ තිබූ දැඩි ආශාවෙනි.
ප්‍රේරිත ව්‍යවසායකයා / Induced Entrepreneur
ප්‍රේරිත ව්‍යවසායකයෙකු / Induced Entrepreneur බාහිර සාධක හෝ බලපෑම් හේතුවෙන් ව්‍යවසායක ක්‍රියාකාරකම් වලට පිවිසෙයි. මෙම සාධකවලට රජයේ ප්‍රතිපත්ති, දිරිගැන්වීම්, වෙළඳපළ තත්ත්වයන් හෝ ආර්ථික තත්ත්වයන් ඇතුළත් විය හැකිය. ප්‍රේරිත ව්‍යවසායකත්වය බොහෝ විට පැන නගින්නේ නිශ්චිත අවස්ථාවන්ට හෝ බාහිර උත්තේජකවලට ප්‍රතිචාර වශයෙනි.
උදාහරණය: පුනර්ජනනීය බලශක්තිය ප්‍රවර්ධනය කරන රජයේ මුලපිරීම් සහ දිරිගැන්වීම් වලට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, පුද්ගලයෙකු සූර්ය පැනල ස්ථාපන සමාගමක් ආරම්භ කරයි. හිතකර ප්‍රතිපත්ති සහ පුනර්ජනනීය බලශක්ති විසඳුම් සඳහා වැඩිවන ඉල්ලුම හේතුවෙන් ව්‍යවසායකයා කර්මාන්තයට පිවිසීමට පෙළඹුණි.
අභිප්‍රේරිත ව්‍යවසායකයා / Motivated Entrepreneur
අභිප්‍රේරිත ව්‍යවසායකයෙකු / Motivated Entrepreneur යනු ව්‍යාපාරයක් ආරම්භ කර පවත්වාගෙන යාම සඳහා නිශ්චිත චේතනාවක් හෝ අරමුණක් මගින් මෙහෙයවනු ලබන පුද්ගලයෙකි. මෙම චේතනාව මූල්‍යමය ලාභයක්, පුද්ගලික ඉටුවීමක්, සමාජීය බලපෑම හෝ සාධකවල එකතුවක් විය හැකිය. අභිප්‍රේරිත ව්‍යවසායකයින් තම අරමුණු සාක්ෂාත් කර ගැනීම සඳහා ගැඹුරින් කැපවී සිටින අතර අවශ්‍ය උත්සාහය සහ සම්පත් යෙදවීමට කැමැත්තෙන් සිටිති.
උදාහරණය: The Body Shop හි නිර්මාතෘ ඇනීටා රොඩික්, සදාචාරාත්මක සහ තිරසාර ව්‍යාපාරික පිළිවෙත් සඳහා වූ ඇගේ දැඩි කැපවීම මගින් මෙහෙයවනු ලැබූ අභිප්‍රේරිත ව්‍යවසායිකාවක් වූවාය. පාරිසරික හා සමාජ වගකීම් ප්‍රවර්ධනය කරන අතරම උසස් තත්ත්වයේ රූපලාවන්‍ය නිෂ්පාදන සැපයීම ඇගේ අභිප්‍රේරණය විය.
ව්‍යවසායකයින්ගේ අනෙකුත් කාණ්ඩ / Other Categories of Entrepreneur
පළමු පරම්පරාවේ ව්‍යවසායකයා / First-Generation Entrepreneur
පළමු පරම්පරාවේ ව්‍යවසායකයෙකු / First-Generation Entrepreneur යනු ව්‍යවසායකත්වය පිළිබඳ කිසිදු පවුල් පසුබිමක් නොමැතිව ව්‍යාපාරයක් මුල සිටම ආරම්භ කරන පුද්ගලයෙකි. මෙම ව්‍යවසායකයින් බොහෝ විට මුල සිටම සියල්ල ගොඩනඟන විට අද්විතීය අභියෝගවලට මුහුණ දෙයි. සාර්ථක ව්‍යවසායන් ස්ථාපිත කිරීම සඳහා ඔවුන් තම අදහස්, කුසලතා සහ සම්පත් මත විශ්වාසය තබති.
උදාහරණය: පළමු පරම්පරාවේ සාර්ථකම ව්‍යවසායකයා වන්නේ Amazon හි නිර්මාතෘ ජෙෆ් බෙසොස් වන අතර ඔහු සමාගම මාර්ගගත පොත් සාප්පුවක් ලෙස ආරම්භ කර එය ලොව විශාලතම විද්‍යුත් වාණිජ්‍ය හා තාක්ෂණ සංස්ථාවක් බවට පත් කළේය.
දෙවන පරම්පරාවේ ව්‍යවසායකයා / Second-Generation Entrepreneur
දෙවන පරම්පරාවේ ව්‍යවසායකයෙකු / Second-Generation Entrepreneur තම දෙමාපියන් හෝ වෙනත් පවුලේ සාමාජිකයෙකු විසින් මුලින් ආරම්භ කරන ලද පවතින පවුලේ ව්‍යාපාරයක් භාර ගනී. ඔවුන්ට ස්ථාපිත පදනමක් උරුම වන අතර පෙර පරම්පරාවේ අත්දැකීම් සහ දැනුමෙන් ඉගෙනීමේ වාසිය ඇත. දෙවන පරම්පරාවේ ව්‍යවසායකයින් බොහෝ විට පවුලේ උරුමය සංරක්ෂණය කිරීම නවෝත්පාදනය සහ වර්ධනය සඳහා අවශ්‍යතාවය සමඟ සමතුලිත කිරීමේ අභියෝගයට මුහුණ දෙයි.
උදාහරණය: රතන් ටාටා දෙවන පරම්පරාවේ අද්වීතීය ව්‍යවසායකයෙකි. ඔහු තම පියාගෙන් පසු ඉන්දියාවේ විශාලතම සමූහ ව්‍යාපාරයක් වන Tata Groupහි සභාපති ධුරයට පත් වූ අතර එය විවිධ කර්මාන්ත දක්වා ව්‍යාප්ත කිරීමට නායකත්වය දුන්නේය.
තුන්වන පරම්පරාවේ ව්‍යවසායකයා / Third-generation Entrepreneur
තුන්වන පරම්පරාවේ ව්‍යවසායකයෙකු / Third-generation Entrepreneur තම දෙමාපියන්ගෙන් සහ ආච්චිලා සීයලාගෙන් ව්‍යවසායකත්වය භාර ගනිමින් පවුලේ ව්‍යාපාර නායකත්වයේ ඊළඟ රැල්ල නියෝජනය කරයි. ඔවුන්ට හොඳින් ස්ථාපිත ව්‍යාපාරයක් උරුම වන අතර බොහෝ විට පරම්පරා ගණනාවක් පුරා ගොඩනගා ඇති සම්පත් සහ ජාල රාශියකට ප්‍රවේශය ඇත. කෙසේ වෙතත්, අදාළත්වය පවත්වා ගැනීම, වෙනස්වන වෙළඳපළ ගතිකත්වයන්ට අනුවර්තනය වීම සහ වර්ධනය වේගවත් කිරීම සඳහා නවෝත්පාදන හඳුන්වා දීමේ අභියෝගයට ද ඔවුන් මුහුණ දෙයි.
උදාහරණය: තුන්වන පරම්පරාවේ ව්‍යවසායකයෙකු වන්නේ මාර්ටා ඔර්ටෙගා ය / Marta Ortega, ඇය Inditex Group නිර්මාතෘ (සාරා හි හිමිකරු) අමන්සියෝ ඔර්ටෙගාගේ දියණියයි. මාර්ටා සමාගමේ මෙහෙයුම් ක්‍රියාකාරීව කළමනාකරණය කරන අතර තිරසාර මුලපිරීම් ප්‍රවර්ධනය කරයි.
නිගමනය / Conclusion
නවෝත්පාදකයින්, ව්‍යාපාර, වෙළඳාම, සමාජීය, ෆැබියන් යනාදී විවිධ වර්ගයේ ව්‍යවසායකයින්, ආර්ථික වර්ධනය, නවෝත්පාදනය සහ සමාජීය ප්‍රගතිය මෙහෙයවීමේදී අද්විතීය කාර්යභාරයක් ඉටු කරයි. ඔවුන්ගේ අරමුණු සහ ක්‍රම වෙනස් වුව ද, සියලු වර්ගවල රැකියා නිර්මාණය සහ ගැටළු විසඳීම සඳහා දායක වන අතර, ගතික සහ ඔරොත්තු දෙන ආර්ථිකයක් සඳහා ව්‍යවසායකත්වය අත්‍යවශ්‍ය වේ.
නිතර අසන ප්‍රශ්න – FAQs
විවිධ වර්ගයේ ව්‍යවසායකයින් මොනවාද?
විවිධ වර්ගයේ ව්‍යවසායකයින් අතරට නවෝත්පාදක, අනුකාරක, ෆේබියන් සහ ඩ්‍රෝන් ඇතුළත් වේ.
ව්‍යවසායකයෙකුට එකවර වර්ග කිහිපයකට අයත් විය හැකිද?
ඔව්, ව්‍යවසායකයෙකුගේ ලක්ෂණ සහ අභිප්‍රේරණ අතිච්ඡාදනය විය හැකි අතර, එමඟින් ඔවුන්ට එකවර බහුවිධ වර්ගවලට අයත් වීමට හෝ ඔවුන්ගේ ව්‍යවසායක ගමන පුරාවට එක් වර්ගයකින් තවත් වර්ගයකට පරිණාමය වීමට ඉඩ සලසයි.
සඳහන් කළ ව්‍යවසායකයින් හැර වෙනත් ආකාරයේ ව්‍යවසායකයින් සිටීද?
ඔව්, ව්‍යවසායකත්වය යනු විවිධාකාර ක්ෂේත්‍රයක් වන අතර, මෙහි ආවරණය නොවන වෙනත් ආකාරයේ ව්‍යවසායකයින් සිටිය හැකිය. මේවා විවිධ ව්‍යවසායක ලක්ෂණ සහ අභිප්‍රේරණ ඉස්මතු කරන කැපී පෙනෙන කාණ්ඩ කිහිපයක් පමණි.
පුද්ගලයෙකුට තම ව්‍යවසායක වර්ගය හඳුනාගත හැක්කේ කෙසේද?
ස්වයං පරාවර්තනය, ඔබේ ආශාවන් සහ වටිනාකම් හඳුනා ගැනීම සහ ඔබේ ඉලක්ක සහ අභිප්‍රේරණ තක්සේරු කිරීම ඔබේ ව්‍යවසායක වර්ගය තේරුම් ගැනීමට උපකාරී වේ. ඊට අමතරව, සාර්ථක ව්‍යවසායකයින්ගේ කථා ගවේෂණය කිරීම සහ උපදේශකයින්ගෙන් මග පෙන්වීම ලබා ගැනීම තුළින් වටිනා අවබෝධයක් ලබා ගත හැකිය.
කාලයත් සමඟ ව්‍යවසායකයෙකුට තම වර්ගය වෙනස් කළ හැකිද?
ඔව්, ව්‍යවසායකයෙකුගේ වර්ගය ඔවුන් අත්දැකීම් ලබා ගන්නා විට, නව අවස්ථා වලට මුහුණ දෙන විට සහ ඔවුන්ගේ අවධානය පිරිපහදු කරන විට පරිණාමය විය හැකිය. ව්‍යවසායකයින් තම ව්‍යවසායක ගමනේ ඉදිරියට යන විට වර්ග අතර සංක්‍රමණය වීම හෝ දෙමුහුන් ප්‍රවේශයන් වර්ධනය කිරීම අසාමාන්‍ය දෙයක් නොවේ.
මූලාශ්‍රය – https://www.shiksha.com/online-courses/articles/different-types-of-entrepreneurs-demystified/
